|
|
Arkeolojide Jeofizik Yöntemler:
Arkeolojik alan incelemeleri jeofiziğin önemli araştırma dallarından biridir. 1940'lı yılların ikinci yarısından sonra ortaya çıkan bu çalışmalar günümüzde arkeolojik alanların incelenmesinde en çok başvurulan yöntemlerden biri olmuştur. aranan hedeflerin arkeolojik yorumlamaları olanaklı duruma gelmekte ve gömülü tüm özellikler ile özellikle onların mimari özelliklerinin saptanması olanaklı olabilmektedir. günümüzde halen ayakta kalmış bulunan kültürel yapıların içerdiği yapısal sorunlar ve bu yapılar içinde bulunmamış durumdaki gömülü özellikler yüksek ayrımlı jeofizik yöntemler yoluyla saptanabilmektedir. Yüksek ayrımlı jeofizik yöntemler yoluyla yeraltında gömülü santimetrik boyuttan onlarca metre boyutlarına değin değişik özelliklerdeki yapısal öğeler yer içinde birkaç cm derinden yaklaşık 10 m derinliğe değin duyarlı bir biçimde saptanabilmektedir.
Arkeolojik alan aramacılığında jeofizik yöntemlerin hemen hemen tümü uygulama olanağı bulmaktadır. Ancak yaygın kullanılan üç teknik manyetik gradyometri, jeoradar ve elektrik resistivite haritalama ve tomografidir. Bu tekniklerin kombine kullanımları daha yorumsal ve güvenilir sonuçların alınmasını sağlamaktadır. Bu tekniklerin dışında; sismik kırılma tomografisi, mikrogravite, elektromanyetik teknikler (VLF- Very Low Frequency, toprak iletkenlik ölçümleri gibi), doğal gerilim (SP), indüklenmiş polarizasyon (IP) ve metal belirleme ölçümleri gibi yöntemlerde kullanılmaktadır.
Arkeojeofizikte kullanılan yöntemler yardımıyla;
-Sit alanlarının sınırlarını belirleme
-Gömülü kalıntıların yerlerini, derinliklerini, geometrilerini belirleme ve eski kent planını görüntüleme
-Tümülüslerin yapısını çıkarma ve kazı yönlendirme
-Eski su yolları ve yeraltı donanımını belirleme
-Gömülü metal nesnelerin yer, derinlik ve boyutları
-Kalıntı yeri, eski kil üretim ocak ve fırınları
-Uygarlık yaşı belirlemesi
-Yeraltı boşlukları, gömülü odalar, yer, boyut ve derinlikleri tespit etmek mümkündür.
|